• polski
  • Mapa Murali 2019
  • Turystyka
  • Kulinaria
  • Kultura
  • Historia
  • Współpraca
    • Partnerzy Bloga
    • Wycieczki na Podlasie
    • Oferta dla właścicieli obiektów
  • Dokąd się wybierasz?
    • Białystok
    • Podlasie
    • Suwalszczyzna
    • Ziemia Łomżyńska
    • Białoruś i Litwa
  • Przewodnik turysty
  • Kontakt
  • Home
  • O autorce
  • Home
  • O autorce
Facebook Twitter Pinterest Linkedin Instagram
Bialystok Subiektywnie
Blog regionalno-turystyczny o Podlasiu i Podlaskiem
  • polski
  • Mapa Murali 2019
  • Turystyka
  • Kulinaria
  • Kultura
  • Historia
  • Współpraca
    • Partnerzy Bloga
    • Wycieczki na Podlasie
    • Oferta dla właścicieli obiektów
  • Dokąd się wybierasz?
    • Białystok
    • Podlasie
    • Suwalszczyzna
    • Ziemia Łomżyńska
    • Białoruś i Litwa
  • Przewodnik turysty
  • Kontakt
Strona główna » Białystok » Buza i białys. Przedwojenne specjały w centrum Białegostoku. Restauracja Esperanto
BiałystokHistoriaKulinaria

Buza i białys. Przedwojenne specjały w centrum Białegostoku. Restauracja Esperanto

Anna 28/12/2017 atrakcja turystyczna, Atrakcje Podlasia, Białystok, buza, esperanto, jewish trail, kuchnia lokalna, kuchnia podlaska, mniejszości podlaskie, Szlak Dziedzictwa Żydowskiego, Zamenhof 2 komentarze

2017 – Rok Ludwika Zamenhofa

Dobiega końca rok 2017 – rok, który zarówno UNESCO jak i polski parlament ustanowiły Rokiem Ludwika Zamenhofa, twórcy międzynarodowego języka i idei Esperanto. W sercu Białegostoku, w ratuszu znajduje się Restauracja Esperanto, którą ze względu na dwa unikalne specjały po prostu musicie odwiedzić. Za kilka złotych możecie się przenieść w świat przedwojennego Białegostoku, co gorąco Wam rekomenduję.

Esperanto
Ludwik Zamenhof. fot. NAC

Ludwik Zamenhof urodził się w 1859 roku w Białymstoku w wielodzietnej żydowskiej rodzinie. W tym czasie Białystok stanowił prawdziwy tygiel kulturowo-językowy. Mały Ludwik mieszkał zaledwie kilkaset metrów od Placu Bazarnego gdzie tętnił handel.

Esperanto
Mural upamiętniający Ludwika Zamenhofa w miejscu gdzie onegdaj stał dom w którym mieszkali Zamenhofowie

Codziennie słyszał rozmowy w języku rosyjskim, niemieckim, polskim, jidisz, białoruskim… Pod wpływem obserwacji wielokulturowego miasta stworzył ideę oraz język Esperanto. Nowy, łatwy do przyswojenia język miał godzić zwaśnione strony, ułatwiać życie i usprawniać kontakty. Piękna sprawa, szczytny cel. Co prawda współczesnym Esperanto stał sie język angielski ale…Tysiące ludzi na świecie do dziś pielęgnuje wizję Zamenhofa ucząc i posługując się wymyślonym przez niego językiem. W Białymstoku, pamięć o Ludwiku zwanym doktorem Esperanto jest żywa. Mamy ulicę Zamenhofa, adekwatny mural na budynku gdzie onegdaj stał jego dom, pomnik, Centrum im. Ludwika Zamenhofa, Hotel Esperanto, Restauracja Esperanto oraz oznakowany szlak turystyczny „Esperanto i wielu kultur”. Ludwik Zamenhof jest najbardziej znanym białostoczaninem na świecie.

Esperanto
ul. Zamenhofa przed wojną. fot. NAC

Restauracja Esperanto – najlepiej usytuowana knajpa w mieście

Pomiędzy dwoma skrzydłami (alkierzami) ratusza miejskiego, w sercu Białegostoku, na Rynku Kościuszki mieści się restauracja i kawiarnia – niczym wielki słownik Esperanto. Przyjrzyjcie się obrusom i tapecie, to nie przypadkowe kolorowe dekoracje to tłumaczenia polskich słów na język stworzony przez najbardziej znanego białostoczanina – Ludwika Zamenhofa. Wnętrze lokalu z roku na rok nabiera przedwojennego sznytu. O ile w pierwszych latach istnienia raczej przypominało wielką stodołę o tyle dziś, zdecydowanie bliżej mu do kultowej Małej Ziemiańskiej. W sezonie letnim warto jednak zająć miejsce w ogródku – jakże kojące jest obserwowanie życia toczącego się nieśpiesznie w samym centrum Białegostoku.

Esperanto
Pasztety, galarety, śledziki…
Esperanto
Półmisek specjałów podlaskich na gorąco. Babka, kartacze, pierogi

Restauracja Esperanto ma ciekawe menu i zdecydowanie zadowoli poszukujących specjałów kuchni lokalnej. Zjemy tu coś z tradycyjnej kuchni podlaskiej – przepyszne pierogi, kartacze i babkę ziemniaczaną jak również klasyczną golonkę w piwie, naleśniki ze szpinakiem, kilka niezłych sałatek i regionalne zupy. Polecam półmisek zimnych przekąsek – śledzik, galareta, pasztety – coś w sam raz do zimnej wódki. Jest tu jednak coś, co sprawia, że to właśnie ta restauracja wygrywa w cuglach wyścig ze wszystkimi białostockimi lokalami. To legendarna buza i białysy. Niejeden mieszkaniec miasta robi teraz wielkie oczy! Co to w ogóle jest i dlaczego mieszkając całe życie w Białymstoku można o tym nie mieć pojęcia?

Esperanto
Buza i białysy

Restauracja Esperanto. Buza i białysy – co to właściwie jest?

Buza (Buzna) – musujący napój na bazie kaszy jaglanej, pływają w nim rodzynki, najlepiej przegryzać go chałwą. Biały, mętnawy, bezalkoholowy. W smaku przypomina jednocześnie podpiwek i domową oranżadę. Musi być bardzo mocno schłodzony w przeciwnym razie nie smakuje jak należy. Recepturę tego napoju przywieźli do Białegostoku Macedończycy i podbili nim serca mieszkańców. Niezwykle wręcz popularny w przedwojennym Białymstoku – istniało kilka lokali gdzie można było się nim rozkoszować w niedzielne popołudnie 🙂 Zniknął z Białegostoku wraz z całym przedwojennym światem.

Bialys (Bialystoker) – drożdżowe bułeczki z makiem i cebulką, specjalność kuchni żydowskiej z okolic Białegostoku. Sprzedawano je na ulicach bezpośrednio z koszy. Dziś popularniejsze w Nowym Jorku niż na Podlasiu. Żydzi białostoccy, którzy wyemigrowali do USA z powodzeniem sprzedawali je w nowej ojczyźnie. Niektóre gospodynie domowe np. w okolicach Gródka, do dziś pieką podobne bułeczki.

Oba specjały kosztują kilka złotych… Za tak niewiele możemy więc przenieść się w świat przedwojennego Białegostoku (co gorąco Wam rekomenduję!).

Klimat przedwojennych lokali…

Inne specjały z Esperanto Cafe

Kto odkopał przepisy na buzę i białysy?

W 2009 roku z okazji 150 rocznicy urodzin Ludwika Zamenhofa w Białymstoku odbywał się Światowy Kongres Esperantystów. To właśnie wtedy nasze miasto wspięło się na wyżyny kreatywności. Oprócz stworzenia wymienionych we wstępie atrakcji (takich jak CLZ czy szlak ) odkopano też przepisy na przedwojenne specjały. Dziś, pomimo upływu lat, buza i białys nie zeszły z menu restauracji a dla turystów stanowią nie lada atrakcję. Białysy szczególną estymą darzą  mieszkańcy Nowego Jorku. Reasumując – nasze zapomniane przysmaki wróciły do Białegostoku po kilkudziesięciu latach…dzięki Ludwikowi Zamenhofowi. Zapraszam do odwiedzenia Białegostoku.

Restauracja Esperanto 
ul. Rynek Kościuszki 10
Białystok

Tel. 85 742 60 31 

 

Poprzedni artykuł 5 powodów dla których warto odwiedzać nas zimą. Zima na Podlasiu. Galeria
Następny Artykuł 10 pereł zagubionych między Hajnówką a Bielskiem. Drewniane cerkwie Podlasia. Część 1

O Autorce

Anna

Anna jest przewodnikiem turystycznym PTTK i serdecznie zaprasza na Podlasie. Blog led by licensed tour guide. Leisure, Travel & Tourism in Podlasie.

Przeczytaj również

  • Spacer po Białymstoku śladami Ludwika Zamenhofa. Szlaki turystyczne część 1.

    20/12/2022
  • Na ratunek starym domom

    Na ratunek starym domom. Ostatnia szansa na zachowanie okruchów dawnego Białegostoku?

    25/11/2022
  • Wojszki

    Wojszki. Podlaska wieś zachwycająca zdobnictwem. Historia, galeria

    21/10/2022

2 komentarze

  1. Bogdan Odpowiedz
    08/01/2018 at 21:56

    Pamiętam jak moja mama urodzona w Białymstoku w 1922 roku i mieszkająca tu całe życie wspominała z wielką
    nostalgią jak to z kolegami chodziła na chałwę i buzę do cukierni. A ja się dziwiłem ,że mnie nie trafiło się
    spróbować tych specjałów, no bo tego nigdzie w Białymstoku nie było. Teraz wiem gdzie mogę iść na chałwę i
    buzę.Dziękuję za informację i pozdrawiam.

  2. Malgorzata Odpowiedz
    05/05/2018 at 03:38

    W tym Roku bede w ukochanym Bialymstoku. Mysle ze pojde na takie pysznie jedzonko.

Zostaw komentarz

Anuluj pisanie odpowiedzi

Szukaj

O mnie – Kontakt

Mam na imię Anna. Jestem przewodnikiem turystycznym i historykiem. Chciałabyś/chciałbyś przyjechać na Podlasie? Potrzebujesz planu działania i podpowiedzi, co robić w województwie podlaskim? Skontaktuj się ze mną telefonicznie: 0048 504 868 400 lub mailowo: ania@bialystoksubiektywnie.com

Najpopularniejsze posty

  • Źródełka słynące cudami na Podlasiu
    Źródełka słynące cudami czyli 10 niezwykłych miejsc. Część 1. Epidemie na Podlasiu
  • Getto w Białymstoku
    Getto. Część 1. Losy białostockich Żydów od września 1939 do „akcji lutowej”
  • Śledzik białostocki
    Śledzik białostocki. Co to znaczy śledzikować? Trzy klasyczne przepisy na śledzia po białostocku
  • Ziołowy Zakątek
    Ziołowy Zakątek w Korycinach. Bogactwo Podlasia w pigułce. Galeria Krzysztofa Kadziewicza
  • Monaster w Supraślu
    Monaster w Supraślu. Dzieje klasztoru oraz przewodnik po prawosławnym Supraślu. Część 1
  • Święte źródła na Podlasiu
    Święte źródła na Podlasiu i w podlaskim. Miejsca mocy. Część 2
  • mrowisko przepis
    Mrowisko. Przepis na litewskie ciasto szturmem zdobywające Podlasie. Kuchnia podlaska

Polub nas na Facebooku

Social Media

Kooperacja – media

Narodowy Portal Turystyczny

Weranda Weekend

Przedsiębiorcze Podlasie

Szlaki w Polsce

Polska Nieodkryta

Polskie Radio Białystok

Obcasy Podlasia

Rzeczpospolita

Serwis Turystyczny Radia Białystok

Kurier Poranny

Zielona Linia

Telewizja Białystok

Dwójka. Polskie Radio

Munchies – Vice.com

Na Temat

Polen Journal.de

PolskieRadio.pl

Gazeta Wyborcza

Najnowsze wpisy

  • Spacer po Białymstoku śladami Ludwika Zamenhofa. Szlaki turystyczne część 1.
  • Na ratunek starym domom
    Na ratunek starym domom. Ostatnia szansa na zachowanie okruchów dawnego Białegostoku?
  • Wojszki
    Wojszki. Podlaska wieś zachwycająca zdobnictwem. Historia, galeria
  • Zwiedzanie Supraśla
    Zwiedzanie Supraśla. Prawosławie w podlaskim miasteczku. Część 2
  • Zygmunt August na Podlasiu
    Zygmunt August na Podlasiu. Śladami ostatniego Jagiellona w 450-lecie jego śmierci

Tagi

agroturystyka architektura atrakcja turystyczna atrakcje dla dzieci Atrakcje Podlasia Atrakcje Suwalszczyzny autochtoniczna ludność Białorusini na Podlasiu Białystok Cerkiew drewniany Białystok filmowe Podlasie Gwara podlaska Historia jewish białystok jewish trail kościół katolicki na Podlasiu Kraina Otwartych Okiennic kuchnia lokalna kuchnia podlaska Magia Podlasia mniejszości podlaskie Nadbużańskie Podlasie Narew Pałac Branickich Podlasie podlaskie Prawosławie Puszcza Knyszyńska recenzja restauracja slow food Supraśl Suwalszczyzna synagoga Szlak Dziedzictwa Żydowskiego szlak murali szlak tatarski sztuka Tatarzy Tykocin województwo podlaskie zabytek Zwiedzanie Podlasia Żydzi

Newsletter

Archiwum

LINKI

Długoterminowa pogoda

Rękodzieło artystyczne z Podlasia

Pasieka Ulikowo/Blog o pszczołach

Facebook Twitter Pinterest Linkedin

Meta

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
© Copyright 2014. Theme by BloomPixel.
  • polski