• polski
  • Mapa Murali 2019
  • Turystyka
  • Kulinaria
  • Kultura
  • Historia
  • Współpraca
    • Partnerzy Bloga
    • Wycieczki na Podlasie
    • Oferta dla właścicieli obiektów
  • Dokąd się wybierasz?
    • Białystok
    • Podlasie
    • Suwalszczyzna
    • Ziemia Łomżyńska
    • Białoruś i Litwa
  • Przewodnik turysty
  • Kontakt
  • Home
  • O autorce
  • Home
  • O autorce
Facebook Twitter Pinterest Linkedin Instagram
Bialystok Subiektywnie
Blog regionalno-turystyczny o Podlasiu i Podlaskiem
  • polski
  • Mapa Murali 2019
  • Turystyka
  • Kulinaria
  • Kultura
  • Historia
  • Współpraca
    • Partnerzy Bloga
    • Wycieczki na Podlasie
    • Oferta dla właścicieli obiektów
  • Dokąd się wybierasz?
    • Białystok
    • Podlasie
    • Suwalszczyzna
    • Ziemia Łomżyńska
    • Białoruś i Litwa
  • Przewodnik turysty
  • Kontakt
Strona główna » Białystok » Dojlidy – niedoceniany skarb Białegostoku
BiałystokHistoriaTurystyka

Dojlidy – niedoceniany skarb Białegostoku

Anna 07/07/2016 atrakcja turystyczna, Atrakcje Podlasia, Białystok, Dojlidy, drewniany Białystok, Historia, Manchester Północy, Modernizm, Podlasie, Prawosławie, Sebastian Wicher, Zwiedzanie Podlasia 6 komentarzy

Dojlidy wypełnione atrakcjami

Atrakcji, zabytków i uroczych zakątków na terenie dawnego majątku Dojlidy nie da się zliczyć na palcach obu rąk. Dwa pałace, kolonia domków robotniczych, cudowny park a w nim stawy, plaża z kompleksem wypoczynkowym, cerkiew prawosławna, kościół katolicki, staw młyński, browar, że o barze Era z pysznymi naleśnikami nie wspomnę 🙂 Wszystko to na niewielkim obszarze – w zasięgu spaceru, idealnie skomunikowane z centrum miasta. No i gdzie są tłumy, wycieczki i spacerowicze? Ano nie ma. Dojlidy są traktowane po macoszemu, do niedawna wisiała nad nimi groźba przeprucia autostradą i upiększenia …nowoczesnymi wieżowcami. Szczęśliwie znaleźli się mieszkańcy świadomi piękna swojego osiedla i gotowi o nie walczyć. Powstał profil Ręce precz od Dojlid, który patrzy władzom na ręce i piętnuje wszelkie nieczyste zagrania.

AKTUALIZACJA: Marzec 2018 roku. Lokalna prasa donosi, że radni „Choć zapowiadali, że są przeciwnikami drogi, głosując nad poprawkami, nie wyrzucili jej z dokumentu. Ostatecznie więc w projekcie studium Białegostoku zostaje droga, która ma przeciąć Dojlidy. Mieszkańcy nie kryją oburzenia”. Więcej na ten temat: TUTAJ.

Cerkiew w Dojlidach
Zalew w Dojidach

Dojlidy

Historia usiana ciekawostkami

  • Gdy na terenach dzisiejszego Białegostoku hulały jeszcze żubry i szumiały knieje, w połowie XV wieku w Dojlidach stał już dwór Jakuba Raczki-Tabutowicza. Ten litewski możnowładca otrzymawszy dobra przystąpił do ich sprawnego kolonizowania i zagospodarowywania. Już na tym etapie pojawiają się dyskusje historyczne. Oto niektórzy przypisują nazwę Dojlidy osadnikom, których Jakub Raczko – sprowadził z okolic swojej rodzinnej Lidy (dziś Białoruś) inna wersja mówi, że nazwa wskazuje na pierwotne osadnictwo bałtyjskie.

Dojlidy za czasów Chodkiewiczów

  • Wiecie, że jeżdżąc z Dojlid do centrum i z powrotem codziennie przekraczacie granicę Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego? Jak to możliwe? Kolejnym właścicielem Dojlid w 1528 roku został wojewoda nowogrodzki Aleksander Chodkiewicz, zarządzał on ogromnym majątkiem w skład którego wchodził m.in. Zabłudów, Gródek, Choroszcz oraz dobra monasteru w Supraślu. Kiedy w 1569 roku wprowadzano unię pomiędzy Koroną i Litwą Chodkiewicze odmówili złożenia przysięgi wierności Koronie Polskiej. I tak zostało aż do końca istnienia I Rzeczpospolitej tj. do roku 1795. Granica dóbr białostockich z dojlidzkimi była jednocześnie granicą Polski i Litwy – prawdopodobnie przebiegała wzdłuż naszej rzeki Białej!
Staw młyński…raczej to co po nim zostało
Staw młyński nie tak dawno temu
  • Chodkiewiczowie byli bojarami litewskimi wyznania prawosławnego – ufundowali wiele świątyń m.in. klasztor w Supraślu oraz … cerkiew w Dojlidach. Pierwsze wzmianki o tej świątyni pochodzą z 1571 roku ale wynika z nich, że istniała już wcześniej (po 1549).
  • Kolejnymi właścicielami dóbr dojlidzkich (po wielu sądowych perturbacjach) w 1599 roku zostali Radziwiłłowie. Dzierżawili oni część folwarków m.in. ten w Dojlidach, znanym polskim arianom. Tak więc Dojlidy stały się azylem i jednym z centrów radykalnego odłamu kalwinizmu. Arianie byli uznani za heretyków i skazani na banicję z kraju!

Dojlidy za czasów Branickich

  • W 1698 roku dzierżawcą dóbr dojlidzkich staje się Stefan Mikołaj Branicki, ojciec znanego nam skądinąd Jana Klemensa Branickiego. Dojlidy pozostaną w rękach tej rodziny aż do 1808 roku. Z tego okresu pochodzą informacje o parafii unickiej w Dojlidach liczącej aż 14 wsi, jedną z filii tej parafii była np. cerkiew w Białymstoku 😉
  • W czasach Branickich Dojlidy były świetnie prosperującym folwarkiem z karczmą, młynem, trzema ogrodami, stawami z groblą i hodowlą karpi.

 

Dojlidy
Staw w Dojlidach.

Dojlidy w XIX wieku

  • W 1856 roku włości dojlidzkie kupuje Aleksander Kruzenstern – Rosjanin o korzeniach szwedzkich, senator i tajny radca dworu carskiego. To właśnie on, w samym środku dawnego folwarku wybudował okazały pałac w stylu renesansowej willi włoskiej z kolistym klombem na dziedzińcu. Wtedy też powstał park, z pięknymi alejami i nasadzeniami którymi możemy się rozkoszować do dziś. Tak w ogóle…jeżeli macie zasobny portfel to pałac jest aktualnie na sprzedaż…
  • W 1897 roku Car Mikołaj II wizytował Białystok przy okazji wielkich manewrów wojskowych. Na tę okazję postawiono u stóp wzgórza św. Rocha bramę powitalną i po raz pierwszy oświetlono miasto za pomocą lampek zasilanych prądem stałym. Niestety w Białymstoku nie znaleziono godnego miejsca na ugoszczenie imperatora…domyślacie się gdzie gościł? Córka Aleksandra Kruzerszterna, a więc kolejna właścicielka Dojlid – hrabina Rudygier przyjmowała w swoim pałacu samego cara Mikołaja II!
Po drodze car wstąpił do Białegostoku, goszczono go w Dojlidach fot. Archiwum Państwowe w Białymstoku

Dojlidy – podziękowania

Jak się obszedł z Dojlidami tragiczny wiek XX? Jakie są szanse na rewaloryzację stawu młyńskiego? Przeczytacie wkrótce, w części drugiej TUTAJ.

Bardzo dziękuję Adamowi Grabowskiemu za udostępnienie tych pięknych zdjęć, które możecie obejrzeć w załączonej galerii.

Adam Grabowski jest moim kolegą po fachu tj. przewodnikiem podlaskim. Serdeczny, przyjazny i niezwykle kompetentny. Adam robi piękne zdjęcia ale specjalizuje się w organizowaniu turystyki rowerowej. Serdecznie rekomenduję Wam jego usługi przewodnickie, wszystkie trasy rowerowe w naszym województwie ma w małym palcu – tel. 664948747.

 

Poprzedni artykuł Soce. Wieś podlaskich Indian. część 1
Następny Artykuł Gloger. Największy browar restauracyjny w Polsce

O Autorce

Anna

Anna jest przewodnikiem turystycznym PTTK i serdecznie zaprasza na Podlasie. Blog led by licensed tour guide. Leisure, Travel & Tourism in Podlasie.

Przeczytaj również

  • Muzeum w Tykocinie

    Muzeum w Tykocinie. Dom Talmudyczny po remoncie. Recenzja i galeria nowej wystawy stałej

    03/05/2022
  • Muzeum Pamięci Sybiru

    Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Zwiedzanie, galeria. Wskazówki przewodnika

    08/04/2022
  • Meczet w Białymstoku

    Meczet w Białymstoku. Tatarzy na Podlasiu w XX i XXI wieku

    20/03/2022

6 komentarzy

  1. Daniel Odpowiedz
    24/08/2016 at 13:12

    Ania, czy dwór Jakuba Raczki w Dojlidach nie jest li tylko hipotezą i to nie najbardziej prawdopodobną? Mnie chyba najbardziej przekonuje hipoteza wyrażona bodajże w którymś z artykułów Maroszka, sytuująca go na wzgórzu katedralnym, naturalnym wzniesieniu, obok którego biegła Wielka Droga Litewska. Badania archeologiczne z pierwszej połowy lat 80-ych stwierdzają istnienie na nim pozostałości cmentarza grzebalnego datowanego na przynajmniej połowę XVI wieku, jeśli nie starszego.

    • Anna Odpowiedz
      24/08/2016 at 15:02

      Muszę pogrzebać, ten artykulik pisałam po lekturze kilku książek a w związku z tym, że to blog popularny biorę hipotezy historyków za dobrą monetę: bodaj prof. Mironowicz pisze o tym dworze Raczków w Dojlidach.

  2. Damian Odpowiedz
    24/08/2016 at 19:09

    Czy prawdą jest że: „…wsie i osady należące do parafii białostockiej – Antoniuk, Białostoczek, Ogrodniczki Wysokostockie, Marczuk, Starosielce, Bażantarnia, Kolonia Łowiecka na Wygodzie, Nowe, Skorupy, Pieczurki, Dojlidy, Zawady, Bacieczki, Usowicze i inne zamieszkiwali niemal wyłącznie katolicy…” mówimy o drugiej połowie XIX w.

    • Anna Odpowiedz
      24/08/2016 at 22:30

      Trzeba by było sięgnąć do ksiąg parafialnych ale w Dojlidach z pewnością nie. A skąd ten cytat jeżeli można wiedzieć?

  3. Damian Odpowiedz
    25/08/2016 at 11:06

    Do 1839 r. księgi parafialne prowadzone były przez min. Bazylego Guttorskiego dziekana kościoła unickiego na Podlasiu, który ni mniej ni więcej tylko te okolice wizytuje i wymienia.

    • Edward Odpowiedz
      15/08/2017 at 09:45

      Skoro tak to traktuje unitów jako katolików co jest dla kościoła wygodne ale średnio prawdziwe.

Zostaw komentarz

Anuluj pisanie odpowiedzi

Szukaj

O mnie – Kontakt

Mam na imię Anna. Jestem przewodnikiem turystycznym i historykiem. Chciałabyś/chciałbyś przyjechać na Podlasie? Potrzebujesz planu działania i podpowiedzi, co robić w województwie podlaskim? Skontaktuj się ze mną telefonicznie: 0048 504 868 400 lub mailowo: ania@bialystoksubiektywnie.com

Najpopularniejsze posty

  • Szeptuchy na Podlasiu
    Szeptuchy. Reportaż Doroty Sulżyk z 1995 roku. Magia Podlasia. Część 3
  • Ruiny na Podlasiu i w Podlaskiem
    Ruiny na Podlasiu i w Podlaskiem. 5 miejsc, które przeniosą Was do innego świata
  • Źródełka słynące cudami na Podlasiu
    Źródełka słynące cudami czyli 10 niezwykłych miejsc. Część 1. Epidemie na Podlasiu
  • Drewniana architektura na Podlasiu
    Drewniana architektura na Podlasiu i w Podlaskiem. 10 zachwycających budowli… niesakralnych
  • Podlaskie ptaki
    Podlaskie ptaki. Galeria pięciu zachwycających gatunków. Galeria
  • Getto w Białymstoku
    Getto. Część 1. Losy białostockich Żydów od września 1939 do „akcji lutowej”
  • Śledzik białostocki
    Śledzik białostocki. Co to znaczy śledzikować? Trzy klasyczne przepisy na śledzia po białostocku

Polub nas na Facebooku

Social Media

Kooperacja – media

Narodowy Portal Turystyczny

Weranda Weekend

Przedsiębiorcze Podlasie

Szlaki w Polsce

Polska Nieodkryta

Polskie Radio Białystok

Obcasy Podlasia

Rzeczpospolita

Serwis Turystyczny Radia Białystok

Kurier Poranny

Zielona Linia

Telewizja Białystok

Dwójka. Polskie Radio

Munchies – Vice.com

Na Temat

Polen Journal.de

PolskieRadio.pl

Gazeta Wyborcza

Najnowsze wpisy

  • Muzeum w Tykocinie
    Muzeum w Tykocinie. Dom Talmudyczny po remoncie. Recenzja i galeria nowej wystawy stałej
  • Muzeum Pamięci Sybiru
    Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Zwiedzanie, galeria. Wskazówki przewodnika
  • Meczet w Białymstoku
    Meczet w Białymstoku. Tatarzy na Podlasiu w XX i XXI wieku
  • mrowisko przepis
    Mrowisko. Przepis na litewskie ciasto szturmem zdobywające Podlasie. Kuchnia podlaska
  • pomniki Białegostoku
    Pomniki białostockie. Historia mniej i bardziej znanych monumentów. Część 2

Tagi

agroturystyka architektura atrakcja turystyczna atrakcje dla dzieci Atrakcje Podlasia Atrakcje Suwalszczyzny autochtoniczna ludność Białowieża Białystok Cerkiew drewniany Białystok filmowe Podlasie Gwara podlaska Historia jewish białystok jewish trail kościół katolicki na Podlasiu Kraina Otwartych Okiennic kuchnia lokalna kuchnia podlaska Magia Podlasia mniejszości podlaskie Nadbużańskie Podlasie Narew Pałac Branickich Podlasie podlaskie Prawosławie Puszcza Knyszyńska recenzja restauracja slow food Supraśl Suwalszczyzna synagoga Szlak Dziedzictwa Żydowskiego szlak murali szlak tatarski sztuka Tatarzy Tykocin województwo podlaskie zabytek Zwiedzanie Podlasia Żydzi

Newsletter

Archiwum

LINKI

Długoterminowa pogoda

Rękodzieło artystyczne z Podlasia

Pasieka Ulikowo/Blog o pszczołach

Facebook Twitter Pinterest Linkedin

Meta

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
© Copyright 2014. Theme by BloomPixel.
  • polski