• polski
  • Mapa Murali 2019
  • Turystyka
  • Kulinaria
  • Kultura
  • Historia
  • Współpraca
    • Partnerzy Bloga
    • Wycieczki na Podlasie
    • Oferta dla właścicieli obiektów
  • Dokąd się wybierasz?
    • Białystok
    • Podlasie
    • Suwalszczyzna
    • Ziemia Łomżyńska
    • Białoruś i Litwa
  • Przewodnik turysty
  • Kontakt
  • Home
  • O autorce
  • Home
  • O autorce
Facebook Twitter Pinterest Linkedin Instagram
Bialystok Subiektywnie
Blog regionalno-turystyczny o Podlasiu i Podlaskiem
  • polski
  • Mapa Murali 2019
  • Turystyka
  • Kulinaria
  • Kultura
  • Historia
  • Współpraca
    • Partnerzy Bloga
    • Wycieczki na Podlasie
    • Oferta dla właścicieli obiektów
  • Dokąd się wybierasz?
    • Białystok
    • Podlasie
    • Suwalszczyzna
    • Ziemia Łomżyńska
    • Białoruś i Litwa
  • Przewodnik turysty
  • Kontakt
Strona główna » Białystok » Fontanny w Białymstoku. Weekend na Podlasiu
BiałystokTurystyka

Fontanny w Białymstoku. Weekend na Podlasiu

Anna 27/04/2018 atrakcja turystyczna, atrakcje dla dzieci, Atrakcje Podlasia, Białystok, fontanny, jewish trail, Ogrody Pałacu Branickich, Pałac Branickich, Rynek Kościuszki, Zwiedzanie Podlasia 1 Comment

Białostockie fontanny są co roku uruchamiane w majówkę. Nie będzie grubą przesadą stwierdzenie, że wszyscy mieszkańcy czekają na ten moment z utęsknieniem. Po zimowej przerwie miasto wypełnia delikatny szum strumieni a wieczorami na Planty zmierzają całe tabuny białostoczan żeby zobaczyć kolorowe wodotryski wodnej wizytówki miasta. Nie mamy ich wiele ale naprawdę bardzo kochamy nasze fontanny. Każda z nich ma swoją historię, którą warto znać. Zapraszam na subiektywny przegląd białostockich fontann.

  1. Wędrująca fontanna na Rynku Kościuszki

Królowa białostockich fontann. Pojawiła się w mieście wraz z wodociągiem, w 1892 roku. Klasyczna w formie, okazała, kamienna więc…dlaczego wędrująca? Ponieważ mimo tego, że piórkiem nie jest przesuwaną ją kilkukrotnie to tu to tam. Kiedy  stanęła u wylotu ulicy Sienkiewicza do Rynku (wtedy zwanym Placem Bazarnym) zajmowała centralne miejsce i od początku spodobała się mieszkańcom. Jej uruchamianie było atrakcją: działała przez zaledwie dwie godziny w dni świąteczne. Około 1900 roku fontannę ozdobiono figurą trzech chłopców, którzy uosabiają rybołóstwo, rolnictwo i muzykę. W międzywojniu urządziła się tu swoista agencja pracy: przy fontannie zbierali się bezrobotni (najczęściej budowlańcy) w oczekiwaniu na zatrudnienie. Kiedy po II wojnie przebito południową pierzeję Rynku a ul. Sienkiewicza  stała się ruchliwą arterią, fontanna zaczęła przeszkadzać. I tak w 1962 przesunięto ją na skwer przed ratuszem. Spędziła tam 47 lat aby w 2009 roku wrócić na swoje pierwotne miejsce podczas generalnej przebudowy Rynku Kościuszki. W międzyczasie, w 1996 roku skradziono oryginalną figurę trzech młodzieńców. Dzisiaj oglądamy ich wierną kopię, także jeżeli zobaczycie u kogoś w ogrodzie naszych chłopców z wędrującej fontanny to natychmiast dzwońcie na policję.

Fontanna czyli … wodociąg. Źródło: http://bialystok.miejscazhistoria.pl/historia-rynku/
Źródło: http://bialystok.miejscazhistoria.pl/historia-rynku/
Źródło: http://bialystok.miejscazhistoria.pl/historia-rynku/
Źródło: http://bialystok.miejscazhistoria.pl/historia-rynku/
fot. Wanda Worobiej

2. Kaskada przy Cerkwi św. Mikołaja (ul. Lipowa)

Uruchomiona w październiku 2013 roku jest elementem skweru, który wcześniej dość chaotycznie porastały drzewa i krzewy wokół… szaletu publicznego. Szalet zlikwidowano a plac uporządkowano eksponując najpiękniejsze drzewa. Dostawiono sporo ławek i donic z ciekawymi kompozycjami roślinnymi. Sama fontanna ma bardzo efektowny wygląd – woda z prostej granitowej ściany spływa jakby na chodnik lecz w rzeczywistości do … zagłębienia o geometrycznych kształtach. Uskoki sprawiają wrażenie, że trotuar jest zniszczony. Oczywiście malkontenci twierdzą, że tak nowoczesna fontanna przy XIX-o wiecznej cerkwi nie pasuje. Pozwólmy sobie nie zgodzić się z nimi.

fot. Adam Grabowski

3. Fontanna w Parku im. Jadwigi Dziekońskiej

Spodki zna każdy białostoczanin (pisaliśmy o nich TUTAJ). Wybudowane na Dożynki Centralne pamiętnego roku 1973, są symbolem słusznie minionych czasów. Przez lata chodziło się tam do klubu ACK-Sepularium, na koncerty i dyskoteki. W latach dziewięćdziesiątych oblężenie klubu było niebywałe. Niejeden stracił przytomność na zamkniętej kracie – przygnieciony przez napierający tłum. Amatorzy kremu sułtańskiego (lub sety i galarety) zamiast młodzieżowego ACK wybierali kawiarnię Elida, która istniała nieprzerwanie przez 40 lat i słynęła ze swojej szemrzącej fontanny, przeszklonego dachu i nielitościwych bufetowych. Tamtej Elidy już nie ma, dziś w tym miejscu funkcjonuje doskonała restauracja Receptura. W okalającym spodki parku powstał skatepark. Zieleń uporządkowano a fontannę podświetlono i otoczono zadbanymi skalniakami i ławkami. Idealne miejsce na cel niedzielnego spaceru! 

4. Fontanny przed Teatrem Dramatycznym

Najukochańsza fontanna dzieciaków! Można po niej biegać więc w upalne dni krzyku i pisków tu nie brakuje. Mamy dzielnie trwają na ławeczkach mając w pogotowiu ręczniki.  Pomysłowy wodotrysk wykonano w 2003 roku. Woda pryska na spacerujących bezpośrednio z płyt chodnikowych a zbiornik ukryty jest pod ziemią. Otoczenie fontanny to historyczny Park Stary im. Księcia Józefa Poniatowskiego. Powstał pod koniec XIX wieku na dawnym grzęzawisku po wielkim stawie. Dawniej do parku prowadziły trzy bramy i można było do niego wejść tylko po uiszczeniu stosownej opłaty. Przez kilkadziesiąt lat działał tutaj Pawilon Raj – miejsce wystaw i  uciech wszelakich. Wreszcie altanę/pawilon rozebrano i wybudowano teatr, który zainicjował swoją działalność w 1938 roku.

fot. Adam Grabowski

5. Fontanna Kula na Skwerze Ludwika Zamenhofa

Właśnie mija 20 lat od kiedy na skwerze przy pomniku Ludwika Zamenhofa zamontowano najoryginalniejszą białostocką fontannę. Jest to kamienna kula, która obraca się bezszelestnie, napędzana jedynie siłą wody. Kulę umieszczono w marmurowym basenie. Okoliczne ławeczki są zwykle zajęte – wieczorami przez bywalców kultowego klubu „Metro” a w dzień…nader często przez zmęczone życiem postaci białostockiego półświatka. Plac dawniej zwany Skwerem przy ul. Malmeda, znajduje się na terenie byłego getta. Na przełomie XIX/XX wieku niedaleko stąd mieszkał Ludwik Zamenhof.

fot. Adam Grabowski

6. Fontanny na Plantach

Wodna wizytówka miasta to fontanna na Plantach. W dzień powszedni trudno się zorientować, że w weekendowe wieczory to miejsce zamienia się w spektakularny akwateatr.  Jest to największa i najbardziej popularna wśród białostoczan fontanna. W formie zbiornika gruntowego istniała już w okresie międzywojennym. W zeszłym roku Urząd Miejski informował:

W trybie dziennym strumienie wody tworzą figurę w postaci kwiatu w środku zbiornika i kół z dwóch stron zbiornika. Ten tryb jest obecnie dostępny codziennie, w godz. 9.00–23.00. Z kolei w weekendy i święta strumień wody będzie wypływał wysoko w górę tworząc różne figury. Program z grą wielu kolorowych świateł można będzie wtedy oglądać w godz. 20.00–23.00.

fot. Wanda Worobiej
fot. Wanda Worobiej
fot. Wanda Worobiej
fot. Wanda Worobiej
fot. Wanda Worobiej

7. Fontanny na dziedzińcu wstępnym Pałacu Branickich

Czasem się śmiejemy z przewodnikami, że oto są fontanny, których nie było. Co prawda w budynku studni od ul. Mickiewicza archeolodzy odsłonili solidną konstrukcję kamienną, którą opisano jako prawdopodobną machinę paryską do napędzania fontann. Architektoniczna wizja realizowanej przez hetmana modernizacji rezydencji (przedstawiona na rysunku Pierre’a Ricaud de Tirregaille’a), również zawiera wodotryski. Mimo tego… archeolodzy nie stwierdzili na dziedzińcach żadnych śladów fontann. Być może za życia Jana Klemensa pozostały one tylko w sferze zamierzeń? Z całą jednakowoż pewnością plan ostatecznie zrealizowano 239 lat po śmierci Branickiego. Rewaloryzacja dziedzińców i uruchomienie fontann miały miejsce w 2010 roku.

Fontanny
fot. Krzysztof Kadziewicz

8. Fontanny w salonie ogrodowym Pałacu Branickich

Wędrująca jest najstarsza, ta na Plantach najsławniejsza, kula jest najoryginalniejsza ale najpiękniejsze białostockie fontanny znajdziecie w ogrodzie francuskim Pałacu Branickich (o którym pisaliśmy TUTAJ). W sezonie letnim otoczone bajkową kompozycją kwiatów, w centralnych punktach parterów bukszpanowych zostały bardzo skrupulatnie odtworzone:

W 2006 r. zajęto się parterami z fontannami. Na podstawie osiemnastowiecznego rysunku projektowego fontanny i wyników badań archeologicznych opracowano projekt koncepcyjny fontann do salonu ogrodowego. Założono, że wszystkie cztery fontanny zostaną odtworzone z kamiennymi bortnicami i dnem wyłożonym ceglanymi płytkami. Wymiary odtwarzanych parterów z fontannami wynoszą 20 x 30 m, podobnie jak wymiary czterech parterów bez fontann. Projektując bukszpanowy ornament wypełniający tło parteru nawiązano do zastosowanych już wcześniej na parterach bez fontann ornamentów opartych na motywach kwiatowych. Na parterze z fontanną zastosowano jako tło dla ornamentu bukszpanowego grys marmurowy „Biała Marianna” (podobny grys znaleziono na terenie Ogrodu Branickich w trakcie badań archeologicznych) oraz miał ceglany. Każdemu parterowi z fontanną towarzyszą po dwie rabaty brzeżne, które docelowo mają być ozdobione dekoracją rzeźbiarską (putta – odkute na podstawie analogii) i roślinami oranżeriowymi. (źródło: http://www.ogrodbranickich.bialystok.pl/)

fot. Wanda Worobiej

Fontanny w Białymstoku. Podziękowania

Serdecznie dziękuję Wandzie Worobiej i Adamowi Grabowskiemu, którzy już w zeszłym roku zrobili piękne zdjęcia fontann na potrzeby tego wpisu. Zaglądajcie na strony partnerów bloga: Adam jest rozchwytywanym przewodnikiem podlaskim zaś Wandzia prowadzi swój autorski profil Okiem Zaspanego Wędrowca, na który serdecznie zapraszam! We wpisie użyłam też zdjęcia Krzyśka Kadziewicza (https://www.kadziewicz.eu/), które udostępnił mi onegdaj na potrzeby wpisu o Bramie Pałacu Branickich – dziękuję!

Fontanny w Białymstoku

Galeria

fot. Wanda Worobiej
fot. Adam Grabowski
fot. Wanda Worobiej
Photo by Krystian Dobosz on Foter.com / CC BY-NC
Photo by Terra Libera on Foter.com / CC BY-NC
Poprzedni artykuł Brześć nad Bugiem. Ruch bezwizowy z Białorusią czyli atrakcje Podlasia poza jego granicami
Następny Artykuł Murale w Suwałkach. Suwalszczyzna i jej bajkowy świat

O Autorce

Anna

Anna jest przewodnikiem turystycznym PTTK i serdecznie zaprasza na Podlasie. Blog led by licensed tour guide. Leisure, Travel & Tourism in Podlasie.

Przeczytaj również

  • Spacer po Białymstoku śladami Ludwika Zamenhofa. Szlaki turystyczne część 1.

    20/12/2022
  • Na ratunek starym domom

    Na ratunek starym domom. Ostatnia szansa na zachowanie okruchów dawnego Białegostoku?

    25/11/2022
  • Muzeum Pamięci Sybiru

    Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Zwiedzanie, galeria. Wskazówki przewodnika

    08/04/2022

1 Comment

  1. Alfreda Durok Odpowiedz
    08/05/2019 at 18:24

    piękne te fontanny a najpiękniejsze te wieczorne szkoda tylko że my będąc tam nie bedziemy ich widziec wieczorem bo bedziiemy w srodku tygodnia pozdrawiam

Zostaw komentarz

Anuluj pisanie odpowiedzi

Szukaj

O mnie – Kontakt

Mam na imię Anna. Jestem przewodnikiem turystycznym i historykiem. Chciałabyś/chciałbyś przyjechać na Podlasie? Potrzebujesz planu działania i podpowiedzi, co robić w województwie podlaskim? Skontaktuj się ze mną telefonicznie: 0048 504 868 400 lub mailowo: ania@bialystoksubiektywnie.com

Najpopularniejsze posty

  • Źródełka słynące cudami na Podlasiu
    Źródełka słynące cudami czyli 10 niezwykłych miejsc. Część 1. Epidemie na Podlasiu
  • Getto w Białymstoku
    Getto. Część 1. Losy białostockich Żydów od września 1939 do „akcji lutowej”
  • Śledzik białostocki
    Śledzik białostocki. Co to znaczy śledzikować? Trzy klasyczne przepisy na śledzia po białostocku
  • Ziołowy Zakątek
    Ziołowy Zakątek w Korycinach. Bogactwo Podlasia w pigułce. Galeria Krzysztofa Kadziewicza
  • Monaster w Supraślu
    Monaster w Supraślu. Dzieje klasztoru oraz przewodnik po prawosławnym Supraślu. Część 1
  • Święte źródła na Podlasiu
    Święte źródła na Podlasiu i w podlaskim. Miejsca mocy. Część 2
  • mrowisko przepis
    Mrowisko. Przepis na litewskie ciasto szturmem zdobywające Podlasie. Kuchnia podlaska

Polub nas na Facebooku

Social Media

Kooperacja – media

Narodowy Portal Turystyczny

Weranda Weekend

Przedsiębiorcze Podlasie

Szlaki w Polsce

Polska Nieodkryta

Polskie Radio Białystok

Obcasy Podlasia

Rzeczpospolita

Serwis Turystyczny Radia Białystok

Kurier Poranny

Zielona Linia

Telewizja Białystok

Dwójka. Polskie Radio

Munchies – Vice.com

Na Temat

Polen Journal.de

PolskieRadio.pl

Gazeta Wyborcza

Najnowsze wpisy

  • Spacer po Białymstoku śladami Ludwika Zamenhofa. Szlaki turystyczne część 1.
  • Na ratunek starym domom
    Na ratunek starym domom. Ostatnia szansa na zachowanie okruchów dawnego Białegostoku?
  • Wojszki
    Wojszki. Podlaska wieś zachwycająca zdobnictwem. Historia, galeria
  • Zwiedzanie Supraśla
    Zwiedzanie Supraśla. Prawosławie w podlaskim miasteczku. Część 2
  • Zygmunt August na Podlasiu
    Zygmunt August na Podlasiu. Śladami ostatniego Jagiellona w 450-lecie jego śmierci

Tagi

agroturystyka architektura atrakcja turystyczna atrakcje dla dzieci Atrakcje Podlasia Atrakcje Suwalszczyzny autochtoniczna ludność Białorusini na Podlasiu Białystok Cerkiew drewniany Białystok filmowe Podlasie Gwara podlaska Historia jewish białystok jewish trail kościół katolicki na Podlasiu Kraina Otwartych Okiennic kuchnia lokalna kuchnia podlaska Magia Podlasia mniejszości podlaskie Nadbużańskie Podlasie Narew Pałac Branickich Podlasie podlaskie Prawosławie Puszcza Knyszyńska recenzja restauracja slow food Supraśl Suwalszczyzna synagoga Szlak Dziedzictwa Żydowskiego szlak murali szlak tatarski sztuka Tatarzy Tykocin województwo podlaskie zabytek Zwiedzanie Podlasia Żydzi

Newsletter

Archiwum

LINKI

Długoterminowa pogoda

Rękodzieło artystyczne z Podlasia

Pasieka Ulikowo/Blog o pszczołach

Facebook Twitter Pinterest Linkedin

Meta

  • Zaloguj się
  • Kanał wpisów
  • Kanał komentarzy
  • WordPress.org
© Copyright 2014. Theme by BloomPixel.
  • polski