This post is also available in: English
Nagrody dla Muzeum Pamięci Sybiru oraz jego wkład w życie kulturalne miasta to sprawa wyjątkowa. Chyba żadna z instytucji miejskich wcześniej nie odnosiła aż takich sukcesów. Tymczasem odzew „na mieście” jakby niewielki. My białostoczanie często zachwycamy się tym co u sąsiadów, jeździmy, zwiedzamy, porównujemy, krytykujemy. Aż się ciśnie patetyczne „A czemu widzisz źdźbło w oku brata swego, a belki w oku swoim nie dostrzegasz?” 😉 W związku z nadchodzącym wielkim wydarzeniem czyli wręczeniem w Białymstoku nagród Muzealnej Rady Europy pokusiłam się o małe podsumowanie.
Autorka bloga jest certyfikowanym przewodnikiem po Muzeum Pamięci Sybiru – tel. 504 868 400 – Anna Kraśnicka
Koniecznie zajrzyj do naszej recenzji tego muzeum – TUTAJ
Smutne muzeum? Historię warto i trzeba poznawać
Od samego początku współpracuję z Muzeum Pamięci Sybiru jako certyfikowany przewodnik zewnętrzny. Polecam wizytę w tym muzeum wszystkim moim turystom: czy to grupom czy indywidualnym gościom. Oprowadzałam na Węglowej już dziesiątki razy i byłam świadkiem reakcji na wystawę, zarówno Sybiraków, ludzi w średnim wieku czy nastolatków. Nigdy nie spotkałam się z reakcja negatywną! Wręcz przeciwnie – większość odbiorców jest poruszona, ma poczucie pełniejszego zrozumienia historii Polski a wielu ogromnie się wzrusza. Jedyny zarzut, który mnie zresztą niepomiernie wkurza to, zastrzeżenie biur podróży, że … jest to smutne muzeum. Przepraszam – a czy Polin albo Muzeum Powstania Warszawskiego jest wesołe? A może Muzeum II Wojny jest optymistyczne? Mam wrażenie, że biura chciałyby budować wizerunek Podlasia tylko przez pryzmat kolorowych cerkiewek, malw w ogródkach i wzorcowej wielokulturowości. Niestety! U nas też były wojny, wywózki, Holocaust, bombardowania, Bieżeństwo… wszak jesteśmy częścią Polski.
W 2024 roku miałam okazję oprowadzać bardzo nietypowego gościa, mianowicie był to WINI – youtuber i influencer. Zobaczcie jak to wyglądało i … zapraszamy!
Działalność około muzealna
Oprócz obsługi ogromnego obiektu, ekipa tam zatrudniona co roku proponuje zainteresowanym cały szereg wydarzeń. Osobiście imponuje mi bardzo działalność wydawnicza muzeum. Książki, periodyki, albumy – wszystko wydane spójnie i z ogromną starannością. W ich sklepie można trafić na niezłe promocje. Mam już w domu oddzielną półkę poświęconą tej tematyce. Przy okazji nowych wydawnictw, ale nie tylko, organizowane są spotkania z Sybirakami, autorami czy podróżnikami. Muzeum, co oczywiste, bierze dział w Nocy Muzeów, proponuje warsztaty i lekcje muzealne a ostatnio dodatkowe wystawy czasowe.
Rosnącym zainteresowaniem cieszą się wydarzenia około sybirackie:
- Peleton Pamięci, który w 2025 roku połączy już 5 państw – Polskę, Łotwę, Litwę, Mołdawię i Estonię.
- Bieg Pamięci Sybiru – organizowany przy współpracy z Fundacją Białystok Biega, która słynie z doskonałej organizacji tego typu wydarzeń.
- Syberyjski Salon Ambientu – czyli połączenie historii i … muzyki elektronicznej tworzonej przez ekipę Up to Date Festiwal.
- Statuetki Przyjaciela Muzeum Pamięci Sybiru – są wręczane od 2018 roku. Honorują osoby, które wykazały się szczególnym zaangażowaniem w działalność placówki.

Nagrody dla Muzeum Pamięci Sybiru
Ta długa lista wydarzeń i pracy wykonanej na rzecz ocalania pamięci o polskim Sybirze nie jest przecież kompletna. Nie jestem wszak archiwistką tej placówki, ale mając na uwadze fakt, że muzeum otwarto zaledwie 3 lata temu (17.IX.2021) podziwiam różnorodność propozycji oraz sprawczość ekipy z Węglowej.
- Jak się okazuje te wysiłki i pracę badawczą szybko doceniły też profesjonalne gremia i w 2022 roku przystąpiły do zainicjowanej przez Muzeum Pamięci Sybiru międzynarodowej sieci współpracy muzeów Europy Środkowo-Wschodniej „Wspólna Pamięć” (są to: Muzeum Okupacji i Wolności Vabamu, Estonia, Muzeum Okupacji Łotwy, Centrum Badań nad Ludobójstwem i Ruchem Oporu Mieszkańców Litwy, Narodowe Muzeum Hołodomoru-Ludobójstwa, Ukraina, Muzeum Ofiar Deportacji i Represji Politycznych, Mołdawia).
- W drugiej połowie 2023 roku gruchnęła wiadomość, że oto Muzealna Rada Europy przyznała tytuł najlepszego muzeum 2024 roku naszemu Muzeum Pamięci Sybiru! Szok, niedowierzanie i wzruszenie. Myślę, że jednym zdaniem dyrektor muzeum, prof. Wojciech Śleszyński wyraził to co czuliśmy:
Kiedy przystępowaliśmy do budowy Muzeum, wiedzieliśmy, że powstaje niezwykłe dzieło. Dzisiaj nie w Paryżu, Londynie czy Wenecji, ale w Białymstoku mamy najlepsze muzeum w Europie. To najstarsza i najbardziej prestiżowa nagroda muzealna.
3. W 2024 roku Muzeum Pamięci Sybiru zostało uhonorowane przez Europejską Akademię Muzealną. Placówka była nominowana w kategorii Nagroda Luigi Micheletti i otrzymała nagrodę specjalną za swoją działalność. Przyznanie tego wyróżnienia tak oto uzasadniano:
„Muzeum Pamięci Sybiru przekonująco przekazuje historię deportacji i powiązanych z nimi problemów lokalnej społeczności. Wykorzystuje historię do angażowania odwiedzających, uczniów i wolontariuszy w muzeum. Interesujące fragmenty narracji są oferowane za pośrednictwem strony internetowej i imponującej serii publikacji. Temat obejmuje szerszy obszar europejski, realizowany z wielkim stylem i całkowitym zaangażowaniem dyrektora oraz personelu, wzmacniając rosnące znaczenie historii”.
4. Zaledwie kilka dni później przyszły wieści, że Muzeum Pamięci Sybiru znalazło się wśród 10 najlepszych produktów turystycznych 2024 roku w Polsce. Konkurs „Najlepszy Produkt Turystyczny – Certyfikat POT 2024” po raz 21-y zorganizowała Polska Organizacja Turystyczna. Jego celem jest wyróżnienie najbardziej atrakcyjnych i innowacyjnych produktów turystycznych w naszym kraju. Mamy to!
Wisienka na torcie…
Wszystkie te nagrody dla Muzeum Pamięci Sybiru nie są przypadkowe. Mamy powód do dumy, możemy na tej bazie promować też cały region. Oto nadarzy się wspaniała okazja. Doroczna konferencja i ceremonia wręczenia nagród EMYA2025 odbędzie się w Białymstoku w dniach 21-25 maja 2025 roku. Muzeum Sybiru które samo dzierży ten laur, zaprezentuje się zacnym gościom z całej Europy. Na stronie wydarzenia czytamy:
Europejska Nagroda Muzealna Roku oraz powiązane z nią wyróżnienia są przyznawane corocznie podczas dorocznej konferencji i ceremonii wręczenia nagród. Rygorystyczny proces oceny, obejmujący wizyty czasem nawet w 60 muzeach, kończy się na corocznej konferencji z udziałem 250–300 czołowych specjalistów z branży muzealnej. Podczas wydarzenia kandydaci prezentują swoje muzea, ogłaszani są laureaci, a także omawiane, odnawiane i reinterpretowane są kluczowe wartości oraz innowacyjne idee w europejskim sektorze muzealnym. Dzięki ponad 40-letniej tradycji i wnikliwej analizie potrzeb społecznych i wspólnotowych, które napędzają, tworzą, rozwijają i utrzymują muzea jako kluczowe przestrzenie obywatelskie do odkrywania dziedzictwa Europy, konferencja EMYA stanowi nieustanny punkt odniesienia dla innowacji i najlepszych praktyk w branży.
Zostaw komentarz